ΚΥΠΑΡΙΣΣΙ ΛΑΚΩΝΙΑΣ

Με θέα το Μυρτώο Πέλαγος, αναπτύχθηκε το λακωνικό χωριό στους πρόποδες του Πάρνωνα. Με πρόσβαση από τη στεριά μέσω ενός δύσκολου αλλά πανέμορφου ελικοειδούς δρόμου, έχει αρχιτεκτονική περισσότερο νησιωτική παρά πελοποννησιακή. Μέχρι να φτάσουμε περνάμε  από επιβλητικές βραχώδεις κορυφές και απότομες στροφές. Το Κυπαρίσσι κτίστηκε απομονωμένο λόγω του φόβου των πειρατών.  Οι κάτοικοι του ήταν ανέκαθεν θαλασσινοί. Κάτασπρα σπίτια με κεραμίδια, αυλές, λαχανόκηποι, ένα πανέμορφο χωριό, που μέχρι πριν λίγα χρόνια είχε πρόσβαση μόνο από τη θάλασσα.

KYPARISSI VILLAGE LACONIA
Overlooking Myrtoo Pelagos, the laconic village is built at the foot of Mount Parnon. With access from the land through a difficult but beautiful spiral road, the architecture in that village is more islanded than Peloponnesian. Until we arrive, we pass through imposing rocky peaks and steep turns. Kyparissi was built isolated because of the pirates' fear. Its inhabitants have always been seamen. White houses with tiles, courtyards, vegetable gardens, a beautiful village that until a few years ago had access only from the sea.

ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΟΥ ΓΕΡΑΚΙΟΥ ΣΤΗ ΛΑΚΩΝΙΑ

...μισὶρ Γγιοῦν τὸν ἔλεγαν ντὲ Νιβηλὲ τὸ ἐπίκλην·
ἕξι φίε τοῦ ἐδόθησαν νὰ ἔχη εἰς τήν Τσακωνίαν·
κάστρον ἔχτισεν ἐκεῖ, τὸ ὠνόμασεν Γεράκι.
...Ἄλλος ἦτον ντὲ Νιβηλὲτ καὶ ἄκουε μισὶρ Ἰωάννης·
ἔποικεν κάστρο ὁ λόγου του κ' ἔκραξέ το Γεράκιν,
ὅπου ἔνι εἰς τὴν Τσακωνίαν ἐδῶθεν γὰρ τοῦ Ἑλέου.

Από το "Χρονικόν του Μορέως"

Ο Ιστός της Αράχνης

The Spider' s Web

  Σούρουπο στο  Σαρωνικό.

  Viewing Saronikos Gulf, Attica, Greece.

ΣΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΤΟΥ ΠΕΡΑΝ ΟΔΟ-ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ

 Το Πέραν είναι ένας ιστορικός δρόμος της Κωνσταντινούπολης. Η περίφημη Μεγάλη Οδός, η Grande Rue de Pera και σημερινή Istiklal. Κτίρια του 19ου αιώνα, μεγαλόπρεπες πολυκατοικίες, βεράντες με αγάλματα, πανέμορφες στοές. Κάποτε κέντρο του εμπορίου και της αστικής τάξης, το κατοικούσαν χριστιανοί ευρωπαίοι, κυρίως Έλληνες.

 Μετά την καταστροφή της γειτονιάς του Φαναρίου το 1821, το Πέραν έγινε η καρδιά του Ελληνισμού, όχι μόνο στην Κωνσταντινούπολη, αλλά παγκόσμια. Εδώ λειτουργούσαν θέατρα, σχολεία, εδώ άνθισε η Τέχνη και η Αρχιτεκτονική.

 Μερικά κτίρια είναι εγκαταλειμμένα. Την προσοχή μου τραβά η πολύ όμορφη στοά των λουλουδιών γνωστή ως Cite de Pera. Το κτίριο στο οποίο στεγαζόταν το περίφημο θέατρο Ναούμ, κάηκε το 1870 και αγοράστηκε από τον Έλληνα Χρηστάκη Ζωγράφο για να οικοδομηθεί εκ νέου από τον αρχιτέκτονα Κλεάνθη Ζάνο. Μετά τη Ρωσική Επανάσταση, πολλές ρωσίδες από οικογένειες ευγενών πωλούσαν εδώ λουλούδια. Κατά τη δεκαετία του 1940 στο κτίριο υπήρχαν κυρίως ανθοπωλεία και έτσι παρέμεινε το όνομα «Τσιτσέκ Πασάτζι-Πέρασμα των Λουλουδιών». Αν το Πέραν είχε φωνή θα διηγείτο πολλές τραγωδίες. Το 1896, εδώ έγιναν σφαγές των Αρμενίων και το 1955 η «Νύχτα των Κρυστάλλων». Λεηλατήθηκαν καταστήματα και καταστράφηκαν περιουσίες με σκοπό  να εξαναγκαστούν οι Έλληνες να φύγουν.

 Τα κτίρια στέκουν πανέμορφα και μεγαλοπρεπή. Πρεσβείες, εκκλησίες, επαύλεις, ξενοδοχεία, ατμοσφαιρικά καφέ…Το φως του μεσημεριού φωτίζει τις στοές δημιουργώντας όμορφες σκιές. Κλείνω τα μάτια μου και ταξιδεύω στον 19^ο αιώνα, στα καφέ σαντάν και στη μουσική τους, στα μεγάλα ξενοδοχεία και στα θέατρα. Η Μεγάλη του Πέραν Οδός, ανασαίνει στο παρελθόν της.

   THE GRAND STREET OF PERAN-ISTANBUL

Peran is an historic street in Constantinople. The famous Grand Street, Grande Rue de Pera and now named Istiklal.  Buildings of the 19th century, majestic apartment buildings, verandas with statues, beautiful arcades. Once the center of commerce and the bourgeoisie, there were living European Christians, mainly Greeks.

After the destruction of Fanari's neighborhood in 1821, Peran became the heart of Hellenism, not only in Constantinople, but worldwide. Here theaters and schools were operating, here art and architecture were flourished.

With all those in my mind, I start photographing those buildings. Some of them are abandoned. My attention is drawn to the very beautiful array known as Cité de Péra. In this place the famous Naoum Theater was housed. In 1870 the building was burned and bought by the Greek Christakis Zografos to be built again by the Greek architect Kleanthis Zanos. After the Russian Revolution of 1917, many Russians ladies from noble families were selling flowers here. In the 1940s there were mainly florists in the building, taking the present name of Tsichek Pasaji (Turkish: Flower Passage).

 The dome diffuses the light. Beyond the gate there is a beautiful vitreaux. It is almost time for lunch, the restaurants are ready to accept their customers. I walk down the street watching the beautiful buildings of the belle epoque. The red tram passes across the street. Here the buildings speak, they tell their story. If they had a voice these buildings would tell about many tragedies. In 1896, the slaughter of Armenians took place here, and in 1955 the “Night of the Crystals”. Shops and properties were destroyed in order to force the Greeks to leave the country.

But now... the midday light illuminates the galleries creating beautiful shadows. I close my eyes turning back in 19th century, in café- Santan and music, in the big hotels and theaters. Those buildings live in their past.

Άξαφνα ανατρόμαξα. Κάτω βαθιά, μέσ’ από το μενεξεδένιο σύγνεφο, είδα να προβαίνη ίσκιος πελώριος. Η χοντρή κορμοστασιά, το πυργογύριστο κεφάλι του φάνταζαν Αγιονόρος. […] Ο ίσκιος πρόβαινε στα νερά με άλματα πύρινα. Κι όσο γρηγορώτερα πρόβαινε, τόσο μίκραινε η κορμοστασιά του. Και άξαφνα ο θεότρομος όγκος χιλιόμορφη κόρη στάθηκε αντίκρυ μου. Διαμαντοστόλιστη κορώνα φορούσε στο κεφάλι και τα πλούσια μαλλιά γαλάζια χήτη άπλωναν στις πλάτες ως κάτω στα κύματα. Το πλατύ μέτωπο, τ’ αμυγδαλωτά μάτια, τα χείλη της τα κοραλλένια, έχυναν γύρα κάποια λάμψη αθανασίας και κάποια περηφάνεια βασιλική. Από τα κρυσταλλένια λαιμοτράχηλα κατέβαινε κ’ έσφιγγε το κορμί ολόχρυσος θώρακας λεπιδωτός και πρόβαλλε στο αριστερό την ασπίδα κ’ έπαιζε στο δεξί τη Μακεδονική σάρισσα. […]

-Ναύτη· καλεναύτη·ζη ο βασιλιάς Αλέξαντρος;

[…]

-Τώρα, Κυρά μου! Απάντησα χωρίς να σκεφτώ. Τώρα βασιλιάς Αλέξαντρος! Ούτε το χώμα του δε βρίσκεται στη γη.

Ωιμέ! Καλό που το ’παθα! Η χιλιόμορφη κόρη έγινε με μιας φοβερό σίχαμα. Κύκλωπας βγήκε από το κύμα κ’ έδειξε λεπιοντυμένο το μισό κορμί. Ζωντανά φίδια τα μεταξόμαλλα σηκώθηκαν περαδώθε, έβγαλαν γλώσσες και κεντριά φαρμακερά κ’ έχυσαν φοβεριστικό ανεμοφύσημα. […]

-Όχι, Κυρά, ψέματα!…τρανοφώναξα με λυμένα γόνατα.

[…]

-Ναύτη· καλεναύτη·ζη ο βασιλιάς Αλέξαντρος;

-Ζη και βασιλεύει· απάντησα ευθύς. Ζη και βασιλεύει και τον κόσμο κυριεύει.»

Άκουσε τα λόγια μου καλά. Σα να χύθηκε αθάνατο νερό η φωνή μου στις φλέβες της, άλλαξε αμέσως το τέρας κ’ έλαμψε παρθένα πάλι χιλιόμορφη. Σήκωσε το κρινάτο χέρι της από την κουπαστή, χαμογέλασε ροδόφυλλα σκορπώντας από τα χείλη της. Και άξαφνα στον ολοπόρφυρον αέρα χύθηκε τραγούδι πολεμικό, λες και εγύριζε τώρα ο Μακεδονικός στρατός από τις χώρες του Γάγγη και του Ευφράτη.

Αντρέας Καρκαβίτσας, "Η Γοργόνα"

Πρίγκηπος.

Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Άνθρωποι και Αγάλματα.
At the National Archeological Museum. People and Statues.